24 september 2007

Een tijdje geleden viel om en bij de Haagse PvdAgemeenteraadsfractie te vernemen dat er altijd een mogelijkheid is dat het anders kan waarbij middels een digitale pronkelijke snelweg te lezen is dat--Deze partij kan zoveel beter De campagne voor het voorzitterschap van de Partij van de Arbeid is achter de rug. Ik kijk terug op een aantal plezierige bijeenkomsten in het land. De sfeer was goed. De discussies tussen de kandidaten waren fair. Zaterdag vond in Utrecht de laatste verkiezingsbijeenkomst plaats, als onderdeel van een bijeenkomst van het PvdA Politiek Forum. Het woord is nu aan de leden. De uitslag wordt bekend gemaakt op 24 september.In al de bijeenkomsten heb ik gesteld dat er verschil is tussen politiek en besturen. Het verschil tussen politiek en besturen lijkt op dat tussen onderhandelen en onderhandelingen voorzitten. Ik heb ervaring met beide: scherpe politieke standpunten innemen zowel als uiteenlopende standpunten leiden tot overeenstemming tussen de partners. Ik heb alle rollen vervuld en weet dat zij niet met elkaar vermengd mogen worden. Wat dat betreft heb ik ervaring op vele terreinen, onderhandelingen leidend binnen de Verenigde Naties over handel en economie, tussen regeringen en niet gouvernementele organisaties over duurzame ontwikkeling, tussen regeringen onderling over het klimaatbeleid, met rebellen over vrede, tussen gemeenten en provincies in Nederland over ruimtelijke ordening, enzovoort.
De Partij van de Arbeid is een vereniging die politiek bedrijft. Het bestuur, inclusief de voorzitter, houdt zich in eerste instantie bezig met de organisatie van de vereniging. Het richt zich op de leden, meer dan op de kiezers. Het bestuur organiseert politieke discussies binnen de partij, zo breed mogelijk, over tal van belangrijke politieke onderwerpen. Daaronder vallen bijvoorbeeld het ontslagrecht, de maatschappelijke samenhang en integratie, de verhouding tussen politiek en religie, de positie van de Islam in Nederland, de problemen van de grote stad, de situatie in Irak, het beleid van het Westen ten opzichte van Afghanistan, de houding ten opzichte van Soedan, de armoede en de inkomensverdeling in Nederland, de verhouding tussen arbeid, kapitaal en technologie in een post- industriële kennismaatschappij, het klimaatbeleid, enzovoort. Politieke partijen horen over deze onderwerpen intensief te spreken. De discussie vindt hierover in Nederland wel plaats, maar meer buiten dan binnen politieke partijen: in columns in de krant, in TV programma’s en op websites. Dat is zinvol, maar de overconcentratie op deze kanalen maakt dat veel burgers worden gedegradeerd tot toeschouwers in plaats van deelnemers aan de discussie. Dergelijke discussies krijgen snel een incrowd karakter en gaan al spoedig niet meer over de inhoud, maar over de discussianten zelf. Het wordt soms meer amusement dan politiek. Bovendien verhardt de discussie zich snel. De toon mag best scherp zijn, maar de toon dient ondergeschikt te zijn aan de inhoud. Dat is al gauw niet meer het geval op in discussies via websites. Dat zijn uitstekende uitlaatkleppen, maar dat is iets anders dan dialoog. Voor een dialoog is het belangrijk naar elkaar te luistern, de argumenten goed te wegen, lichaamstaal te onderkennen en elkaar inde ogen te kijken. Dat is moeilijk als er een toetsenbord en een beeldscherm tussen zit. Daarom is het zo belangrijk dat politieke partijen veel discussies organiseren waarin mensen elkaar ontmoeten. Dat moeten niet alleen zogeheten deskundigen zijn, maar ieder zich betrokken weet. Een bestuur en haar voorzitter hebben tot taak deze discussies te organiseren, deze te voeden met informatie, de deelnemers uit te dagen, hen te leiden naar een consensus en vervolgens het resultaat van die meningsvorming uit te dragen en te verdedigen.Sterke en brede politieke partijen, gekenmerkt door een levendige interne discussie kunnen een goed tegenwicht vormen.Technocratische politiek maakt politici die voor de mensen denken, in plaats van met hen een dialoog aan te gaan om geleidelijk tot een definitieve standpuntbepaling te komen. Ieder democratisch proces loopt het risico in een van beide richtingen te verzanden. Dat geldt ook voor de parlementaire democratie in westerse landen zoals Nederland. Ook daarom zijn duidelijk geprofileerde politieke partijen van belang. Zij zullen ieder voor zich een uitgangspunt moeten vinden in een maatschappijbeschouwing op basis van beginselen, die telkens opnieuw worden uitgewerkt in een onderling samenhangend programma. De punten daaruit zullen een antwoord moeten vormen op eigentijdse uitdagingen: politieke, economische, sociale, culturele, ecologische en veiligheidsuitdagingen. Het zijn uitdagingen veroorzaakt door menselijk handelen zowel als uitdagingen besloten liggend in de technologische ontwikkeling dan wel in het natuurlijke milieu. Dat geldt bij uitstek voor de sociaal democratie, die zoveel antwoorden kan hebben op de vragen van vandaag en morgen. Daar ligt een taak voor de PvdA. Deze politieke partij kan zoveel beter --